5 lat przyjaciół ostrowskiej synagogi
W sobotę, 19 lutego 2011 roku w gmachu I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. J. Kompałły i W. Lipskiego w Ostrowie Wielkopolskim odbyło się Walne Zgromadzenie członków Stowarzyszenia „Przyjaciele Ostrowskiej Synagogi” połączone z konferencją naukową. Władze Powiatu Ostrowskiego reprezentował Wicestarosta Tomasz Ławniczak.
Główną ideą Stowarzyszenia „Przyjaciele Ostrowskiej Synagogi” jest propagowanie wiedzy o ostrowskiej społeczności żydowskiej oraz działania na rzecz ochrony jej dziedzictwa kulturowego. Od powstania tej organizacji mija pięć lat. Jej członkowie to głównie historycy i pasjonaci tematu ostrowskich Żydów.
Spotkanie miało charakter zarówno organizacyjny jak i naukowy. Podczas walnego zgromadzenia Stowarzyszenie dokonało wyboru nowych władz. Nowym prezesem zarządu został Piotr Grabarz – nauczyciel historii i wos w I Liceum Ogólnokształcącym.
Dalsza cześć miała już charakter naukowy. Jarosław Biernaczyk w swoim wystąpieniu zaprezentował tematykę ostrowian żydowskiego pochodzenia pochowanych na cmentarzach we Wrocławiu, w Łodzi i w Berlinie. Temat ilustrowany był prezentacją fotografii wybranych postaci i ich nagrobków w wyżej wymienionych miejscach.
Gmina żydowska w Ostrowie ma dość długą oraz ciekawą historię, a najbardziej charakterystycznymi miejscami, które przypominają o obecności Żydów w Ostrowie są między innymi synagoga, lapidarium przypominające o żydowskim kirkucie z odnowionymi macewami na Placu 23 Stycznia, czy macewy wykopane na terenie boiska szkolnego Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek. W Ostrowie Wielkopolskim mieszkało wielu wybitnych Żydów zajmujących się nauką czy polityką – wyjaśnia Wicestarosta Tomasz Ławniczak, historyk z wykształcenia.
Losy ostrowskich Żydów zostały brutalnie przerwane w latach II wojny światowej, a ostrowski kirkut zniszczony. O przetrwaniu synagogi zadecydował przypadek. Była ona wykorzystywana przez Niemców jako magazyn, z tych między innymi względów budynek nie podzielił losów innych synagogi przetrwał niezmienionej formie do czasów współczesnych.
Spotkanie zakończyło się koncertem zespołu Hagada z Krotoszyna. Siedmioosobowy zespół z sąsiedzkiego miasta działa już na rynku muzycznym od blisko 17 lat, a inspiracją dla zespołu jest tradycyjna i religijna muzyka żydowska. Porywający koncert trwał ponad godzinę, a muzycy zespołu potrafili zarówno rozbawić publiczność, jak i wprowadzić w umysły słuchaczy nutkę zadumy. Prezentowane utwory, bowiem miały również oprawę fotograficzno-tekstową.