Zgłębiali historię Żydów
Odnowiona synagoga skłania do pytań o jej historię i losy ludzi, którzy się w niej gromadzili. Zainteresowana tą historią jest z pewnością młodzież szkół średnich, która przystąpiła do konkursu „Historia i kultura Żydów regionu ostrowskiego”.
To pierwsza tego rodzaju inicjatywa w Ostrowie, ponieważ zwraca szczególną uwagę na inną niż polska społeczność, która przez kilka stuleci kształtowała miejscowy krajobraz społeczny i kulturowy regionu.
- II wojna światowa pozostawiła niezatarty ślad w przestrzeni społecznej regionu, eliminując z niej społeczność żydowską i niemiecką. Eliminacja owa miała zróżnicowane przyczyny i przejawy. O ile brak społeczności niemieckiej w przestrzeni ostrowskiej jest następstwem klęski Niemiec, a następnie opuszczeniu przez nią Ostrowa i przeniesieniu się do Niemiec, o tyle brak społeczności żydowskiej jest następstwem polityki eksterminacji narodu żydowskiego dokonanej przez Niemców w latach drugiej wojny światowej, określanej mianem „holokaustu” – wyjaśnia jeden z organizatorów, historyk Piotr Grabarz - Naszym celem jest przywrócenie pamięci o jednych z naszych przedwojennych sąsiadów, co zbiega się w czasie z restauracją i odnowieniem ostrowskiej Synagogi, żydowskiego domu spotkań i modlitwy.
Odnowiona obecnie synagoga jest niemym, ale wymownym świadkiem minionej, a przecież nie tak znowu odległej przeszłości. Okazuje się, że ze strony młodego pokolenia ostrowian jest ciekawość odnosząca się do tego miejsca i ludzi. Konkurs był okazją, aby tę ciekawość pogłębić i zaspokoić.
- Spotykając się z historią i kulturą Żydów musimy mieć świadomość, że jest to naród, który nosi w sobie pamięć liczącą ponad 3 tysiące lat. Ich przodkowie rozmawiali z ludami, które już dziś nie istnieją: ze starożytnymi Egipcjanami, Babilończykami, Grekami, z Rzymianami i europejskimi ludami, które formowały się po upadku Imperium Romanum. Dlatego spotkanie z tą kulturą ubogaca człowieka żyjącego w Polsce i tutaj w Południowej Wielkopolsce, ponieważ jedna z tych gałęzi, która zaczęła się rozwijać 3 tysiące lat temu, gdzieś na Starożytnym Wschodzie, między innymi zakwitła tutaj, w naszym Ostrowie. Od XVIII wieku Żydzi byli obecni w tym mieście i mieli swoją własną historię, która uległa zagładzie poprzez tragedię XX wieku, jaką był Holokaust. Pamięć i dziedzictwo materialne, które na szczęście zostało zachowane, służy naszemu wewnętrznemu wzbogaceniu – mówił Wicestarosta Ostrowski Tomasz Ławniczak podczas wręczania nagród ufundowanych przez Powiat Ostrowski.
Konkurs skierowano do uczniów szkół ponadgimnazjalnych powiatu ostrowskiego. W sumie w etapie szkolnym wzięło w nim udział 34 uczestników, natomiast do finałowej rywalizacji zakwalifikowało się 9 uczniów. Zarówno na etapie szkolnym jak i finałowym młodzież rozwiązywała test wyboru. Każdy z uczestników musiał ponadto napisać pracę na wskazany temat, którą należało obronić na etapie finałowym. Główny nacisk położono na historię lokalną i życiorysy znanych osób. Konkursowym zmaganiom towarzyszyły zajęcia panelowe w grupach z udziałem wykładowców Uniwersytetu Wrocławskiego. Uczestnicy zwiedzili lapidarium, mieli też okazję zapoznać się z językiem i pismem hebrajskim.
W konkursie prym wiodła młodzież z ostrowskich liceów ogólnokształcących: zwyciężczyni Marika Piaskowska z III LO, sklasyfikowana na drugim miejscu Kornelia Kamińska z I LO oraz Łukasz Królik, który wywalczył trzecie miejsce. Oprócz nich w finale znaleźli się: Kinga Bilska z I LO, Arkadiusz Cierniak i Aleksandra Libera z ZSP CKU Przygodzice, Natalia Szlachta i Anna Kapitaniak z IV LO oraz Anna Lis z III LO.
Organizatorem konkursu było Stowarzyszenie „Przyjaciele Ostrowskiej Synagogi”, Ostrowskie Koło Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Agencja CHANTERELLE i Stowarzyszenie Promocji Kultury i Sztuki AMABILE znane z organizowanych od 19 lat Spotkań Muzyki „Chantrelle Festiwal”.
- Tegoroczny festiwal był tematycznie związany z muzyką żydowską, a gościem specjalnym inauguracji festiwalu był Baruh Finkelstein - główny kantor Wielkiej Synagogi w Sankt-Petersburgu i Synagogi w Moskwie. Dlatego w ramach konkursu pytano o muzykę żydowską oraz sławnych muzyków i kompozytorów żydowskiego pochodzenia – dodaje pomysłodawczyni konkursu Jadwiga Jankielewicz, organizator „Chantrelle Festiwal”.
