Ostrowscy historycy na zjeździe w Lublinie
XX Powszechny Zjazd Historyków Polskich w Lublinie, który miał miejsce w dniach 18-20 września 2019 roku zgromadził ponad 900 uczestników z Polski i zagranicy. Wśród nich znaleźli się uczniowie, absolwenci i nauczyciele I Liceum Ogólnokształcącego.
Na miejsce spotkania wybrano modernistyczne budynki - Lubelskie Centrum Konferencyjne oraz Centrum Spotkania Kultur. Organizatorami Zjazdu Historyków Polskich były: Polskie Towarzystwo Historyczne, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II oraz Archiwum Państwowe w Lublinie.
Zjazd rozpoczynało nabożeństwo ekumeniczne w Kościele Akademickim Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Kapłani i pastorzy dziękowali za życie i twórczość zmarłych historyków.
Hasłem wiodącym tegorocznego Zjazdu była „Wielka zmiana - historia wobec wyzwań”. Do najważniejszych zagadnień, poruszanych podczas tematycznych paneli, należały m.in. polityka pamięci, edukacja historyczna, działalność archiwów, muzeów historycznych i najnowsze tendencje w historiografii w ciągu ostatnich 50 lat. Uczestnicy dyskutowali również o historii Polski widzianej z perspektywy kobiet, ich wpływu na historię, o dydaktyce, o procesach transformacji ustrojowej w Europie Środkowo - Wschodniej.
W pierwszym dniu obrad uczestniczył Prezydent RP Andrzej Duda, który objął Zjazd patronatem narodowym. Podczas inauguracji głos zabrał również Jarosław Gowin Wiceprezes Rady Ministrów, minister nauki i szkolnictwa wyższego. W obradach uczestniczył Dariusz Piontkowski Minister Edukacji Narodowej.
W panelu otwarcia, dotyczącym dziedzictwa Unii Lubelskiej dyskutowali znawcy epoki - Norman Davies, Hubert Łaszkiewicz, Jurate Kiaupiene, Hienadź Sahanowicz, Jarosław Hrycak, Robert Frost i Daniel Beauvois. Trzydniowe obrady kończyła dyskusja pod hasłem „Jakiej historii Polacy potrzebują?", która obejmowała m.in. politykę pamięci historycznej. Prowadzona była przez wybitnych historyków prof. Roberta Trabę, Andrzeja Nowaka, Rafała Wnuka i Wojciecha Wrzoska.
Merytorycznym spotkaniom towarzyszyły liczne wydarzenia okolicznościowe: Targi Książki Historycznej, na których zaprezentowało się ponad 40 wydawców oraz Przegląd Filmu Historycznego, na którym pokazano m.in. film „Obywatel Jones” w reż. Agnieszki Holland. Odbył się też Turniej Planszowych Gier Historycznych. Wokół stadionu Arena Lublin zrekonstruowano historyczną wioskę antyczną. Uczestnicy mogli zapoznać się z bogatą ofertą wystaw, wycieczek edukacyjnych, spektakli i spotkań autorskich.
20 września 2019 r. na stadionie Arena Lublin, z udziałem ponad 200 aktorów, przedstawiono największy w Polsce spektakl odtwórstwa historycznego „Bogowie wojny”, stanowiący opowieść o walkach legionów rzymskich z wojownikami germańskimi, pojedynkach gladiatorów, średniowiecznych turniejach rycerskich i XVII wiecznych wojnach.
Na Zjeździe nie zabrakło delegacji z Ostrowa Wielkopolskiego i powiatu. Uczniowie – członkowie szkolnego koła humanistycznego i absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego uczestniczyli w trzydniowych obradach. Wykłady, debaty, wernisaże, targi książki, wydawnictw i prasy, gra przestrzenna „Dekada”, pokazy multimedialne, koncerty, zwiedzanie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – dzięki uprzejmości dr Izabeli Leraczyk asystentki w Katedrze Prawa Rzymskiego (absolwentki ostrowskiej Almae Matris), krytyczna analiza tekstów źródłowych, spacer zaułkami starówki, seanse filmowe, spektakl teatralny, spotkanie autorskie z Normanem Daviesem, spektakl historyczny grup rekonstrukcyjnych a zwłaszcza możliwość bezpośrednich rozmów z wybitnymi badaczami dziejów, skłaniały do refleksji nad stanem badań historycznych. Wartość dodaną stanowiła dla wszystkich możliwość poznania najnowszych odkryć naukowych w bezpośrednich rozmowach i ożywionych dyskusjach kuluarowych. Naukowy wyjazd do Lublina podczas którego stawiano trudne pytania i ścierały się odmienne poglądy, odbył się pod opieką nauczycieli historii I Liceum Piotra Grabarza i dra Józefa Pietrzaka.
Niezależnie od dominującej w popularnym odbiorze e-historii z jej uproszeniami, w obiegu naukowym nadal obowiązują słowa Jana Pawła II uwiecznione nad wejściem do Kościoła Akademickiego KUL: „Uniwersytecie służ prawdzie. Jeśli służysz prawdzie służysz wolności, wyzwoleniu człowieka i narodu”.
Relacja: dr Józef Pietrzak